ความเป็นมาและความสำคัญของกลองชัยมงคล

ความเป็นมาและความสำคัญ          

                ประวัติเมืองเชียงใหม่.(๒๕๔๖) เชียงใหม่เป็นเมืองที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่าเจ็ดร้อยปี เป็นศูนย์กลางของความเจริญในทุกๆ ด้าน ตั้งแต่ในอดีตกาล มีการสืบต่อมรดกทางวัฒนธรรมมาไม่ขาดสาย มีการผสมผสานทางวัฒนธรรมระหว่างชนกลุ่มต่างๆ ทั้งไทยใหญ่ ไทลื้อ ไทเขิน ความหลากหลายทางชาติพันธุ์ ทำให้เกิดการผสมผสานศิลปวัฒนธรรมของชนหลายกลุ่ม จึงเป็นเหตุสำคัญที่ทำให้ขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปวัฒนธรรม ของชาวล้านนามีลักษณะโดดเด่น แตกต่างจากบ้านเมืองอื่นๆ

                อ่างแก้ว.(๒๕๔๒, ๖-๗)ความหลากหลายของศิลปะการแสดงในล้านนา มิได้หยุดอยู่เพียงการผสมผสานวัฒนธรรมหลวงและวัฒนธรรมราษฎร์ ด้วยพระราชชายาเจ้าดารารัศมี ได้นำดนตรีและนาฏศิลป์จากราชสำนักในกรุงเทพ มาถ่ายทอดแก่ลูกศิษย์ หลังจากนั้นได้มีการเผยแพร่ออกไปอย่างกว้างขวาง และสืบต่อมาจนถึงปัจจุบัน มรดกทางด้านศิลปวัฒนธรรมของล้านนามีมากมายหลายสาขา อาทิ ทางด้านภาษาปรากฏผลงานใน ภาษิต สำนวน คำพังเพย ปริศนาคำทาย ทางด้านศิลปหัตถกรรมพื้นบ้าน ดังเช่นเครื่องไม้ เครื่องจักรสาน เครื่องรัก ฯลฯ ทางด้านสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น ที่พบปรากฏอยู่ในปัจจุบัน เรือนเครื่องผูก เรือนกาแล ทางด้านศิลปะการแสดง เช่น การฟ้อนรำ การแสดงดนตรีพื้นบ้านที่ชาวล้านนาเรียกว่า “วงสะล้อ ซึง”ใช้เครื่องดนตรี ซึง สะล้อ ปี่จุมและขลุ่ย ซึ่งอาจนับเป็นเอกลักษณ์ทางด้านศิลปวัฒนธรรมของล้านนา

                กลอง (ก๋อง) เป็นเครื่องตีให้จังหวะที่มีหลายชนิด หลายขนาด ในท้องถิ่นภาคเหนือ มีทั้งประเภทขึ้นหนังหน้าเดียว เช่น กลองหลวง กลองปู่เจ่ กลองแอว กลองประเภทขึ้นหนังสองหน้า เช่น กลองชัยมงคล กลองสะบัดชัย กลองปูชา เป็นต้น นอกจากนั้นยังมีการใช้กลองประกอบพิธีกรรม เช่น กลองหลวง กลองปูชา กลองมองเซิง ฯลฯ และใช้ประกอบการแสดงเช่น กลองปู่เจ่ กลองสะบัดชัย กลองมองเซิง ฯลฯ อนึ่งกลองปู่เจ่และกลองมองเซิงซึ่งเป็นกลองจากกลุ่มชาติพันธุ์ไตและผนวกเข้าเป็นกลองในล้านนา ซึ่งโอกาสใช้ประกอบการแสดงการฟ้อนลาย (ก๋าลาย) ตั้งแต่ สมัยพระราชายาเจ้าดารารัศมี (สารานุกรมไทยภาคเหนือ. ๒๕๔๒)

                จากความสำคัญและบทบาทของกลองที่กล่าวมา ทำให้เห็นว่า กลองเปรียบเสมือนเป็นตัวแทนของวิถีการดำเนินชีวิตของชาวล้านนา และยังมีกลองอีกหนึ่งชนิดที่มีความน่าสนใจ เพราะได้ทำหน้าที่บอกเรื่องราวของการทำสงคราม และยังเป็นกลองที่ถือเป็นกลองคู่บ้านคู่เมืองชาว

ล้านนา นั่นคือ “กลองชัยมงคล”การศึกษาค้นคว้าเรื่องกลองชัยมงคลในครั้งนี้ น่าจะเป็นการช่วยสืบสานภูมิปัญญาอันทรงคุณค่าของชาวล้านนาไว้ต่อไป